Buitenplaats Zuidhoorn

Ligging

Rijswijk - Laan van Hoornwijk 25-27

Geschiedenis

Van het huidige huis Zuidhoorn gaat de geschiedenis terug tot in de 16e eeuw. Bekend is dat in 1603 een bestaande woning en schuur, dan in het bezit van Pieter Joostens, in handen overgaat van Robbrecht Schilperoort. Tot 1642 blijven de woning en schuur in het bezit van de familie Schilperoort. In dat jaar werd de "woninghe als huisinghe en scheure, bargen en geboomte" door de erven verkocht aan Evert van Barlehaer. De kans is groot dat deze woning met huis en schuur een pachtboerderij met buitenverblijf ofwel stenen kamer is. Door vererving komt het huis eind 17e eeuw in handen van Johan ter Ham jr., die meester in de rechten en advocaat in Gouda is. Hij is eigenaar tot 1695, wanneer hij, vanwege een schuld, noodgedwongen wordt tot verkoop over te gaan. Het huis wordt verkocht aan de Hagenaar Zacharias de Swart. Hij was schepen en ontvanger extraordinaris belastingen. De volgende eigenaar was Wouter Hooreman. Hij was agent en commisaris van Haar Hoog Mogenden de Staten Generaal.

In 1712 tekende Cruquius de buitenplaats, zonder naam, al op zijn beroemde landkaart. Pas in 1741 verschijnt de naam Zuidhoorn voor het eerst in de notariële archieven van Rijswijk. Er is sprake van een hofstede bestaande uit een herenhuis, bouwmanshuis, een tuinmanshuis, een koetshuis, speelhuizen, stallingen, tuinen, lanen en vijvers. Het geheel wordt door Vrouwe Petronella Maria Brouwersdr., weduwe van Wouter Hooreman, voor de som van 9500 gulden van de hand gedaan aan Willem van Assendelft.

In 1795 werd mevrouw De douairière Johanna Maria de Drevon geb. Dutry, Vrouwe van Heemstede eigenaresse van de buitenplaats. Zij zou de laatste privé-persoon zijn het in eigendom had. Na haar overlijden in 1809 kwam de buitenplaats onder het beheer van de stichting Nalatendschap de Drevon. Het huis werd door de stichting verhuurd. In 1824 werd er een nieuwe tuin aangelegd en in 1838 vond er een grote verbouwing plaats waarbij het interieur werd gemoderniseerd en een nieuwe trap werd geplaatst. Er werden ook nieuwe kamers gemaakt.

In 1858 werd er tegen het huis een waranda gebouwd. Bij het huis verrijst een oranjerie annex wagenschuur. De gevel werd twee jaar later gemoderniseerd in eclectische stijl. Wederom vond er in 1867 een verbouwing plaats waarbij zowel het in- als exterieur onder handen werden genomen.

In 1918 werd de boerderij, van waaruit het buitenhuis zeer waarschijnlijk is ontstaan, gesloopt. Op enige afstand werd een nieuwe boerderij gebouwd. Deze is tegenwoordig in gebruik als restaurant. In 1933 werd het Leger des Heils de nieuwe huurder van het huis, dat mogelijk direct, of anders drie jaar later, werd verbouwd. In 1936 werd het huis ten behoeve van de gebruiker uitgebreid met een nieuwe vleugel.

Het pand werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gevorderd door de Wehrmacht, in 1944 gevolgd door een vordering van de Nederlandse staat, die het huis bestemde tot huisvesting van de Stichting Landelijke Bezettingsschaden.Tussen 1944 en 1947 werd het huis bewoond door de Kruisvaarders van Sint Jan. Daarna volgde een verbouwingsherstel en keerde het Leger des Heils terug. In 1986 werd de 19e eeuwse waranda vervangen door het huidige exemplaar dat is uitgevoerd in aluminium. In 1999 vertrok het Leger des Heils uit het pand en daarna werd het voor studentenhuisvesting bestemd en anti-kraak bewoond.

Het verval van de buitenplaats zette zich in en tot 2009 was het dichtgetimmerd. In 2009 werd er begonnen met het ontwikkelen van de buitenplaats tot een luxe hotelcomplex.