Buitenplaats Swaenendrift

Ligging

Alphen aan den Rijn

Andere benaming

(Zwanendrift)

Geschiedenis

Vermoedelijk heeft op de plaats van de buitenplaats het Huis te Leeuwen gestaan, het stamhuis van de familie Van Leeuwen. Wanneer het huis is verdwenen is niet bekend. De oudst vermelding Swanendrift is een verkoop te Leiden op 6 februari 1700. Adriana van Leeuwen, gehuwd met Bartholomeus Bosch wordt dan eigenaresse.

In 1760 is de buitenplaats nog in bezit van haar zoon mr. Jan Bartholomeus Bosch. Het bezit, na het overlijden van de heer Bosch in 1760, wordt dan als volgt omschreven: "Heerenhuizinge, tuinmanshuismanswoning met deszelfs Barg, schuur en verdere getimmerten, bepooting en beplanting, mitsgaders 37 morgen 300 roeden zoo wei- als hooiland, van ouds genaamd "Swanendrift", gelegen in den Alpherhoorn, strekkende uit den Rijn over den Hoogen Rijndijk tot aan de Burgoog".De buitenplaats komt in het bezit van Catharina van Immerzeel, weduwe van mr. Bartholomeus Bosch en zijn daarna overgegaan op haar dochter Maria Jacomina Bosch (1762 - 1812). Zij was getrouwd met ds. Michael van der Meersch. Na haar overlijden in 1812 laat zij de buitenplaats na aan haar kinderen.

Zij verkopen de buitenplaats in 1813 aan een drietal Leidse grondspeculanten. De buitenplaats wordt dan als volgt omschreven: "De Hofstede genaamd Swanendrift met derzelver Heerenhuizinge, voorzien van onderscheidene zoo behangen als onbehangen boven- en benedenkamers en vertrekken, ruime keuken, groote zolders, verwulfde kelder, provisie-, meiden- em knechtskamers en verdere offices, - item een huismanswoning met schuren, zomerhuis, 6 roeden hooibarg, stalling voor 40 koebeesten en verdere getimmerten, voorts tuinmans- en daggelderswoningen, zijnde de plaats voorzien van slinger- en houtbosschen, opgaande boomen, boomgaarden, moestuin en verdere plantagiën, groot 2 ha, 57 are, 343 milliares of drie morgen". Op een gedeelte van de grond werd de dakpannenfabriek Johan van Leeuwen gebouwd, met daarbij een aantal arbeidershuisjes. In de gevel van een van de huisjes kwam een gevelsteen met de naam Zwanendrift.

In 1998 werd er door de Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland een opgraving uitgevoerd op een uit weidegrond bestaand terrein, in verband met de aanleg van een bedrijventerrein, aan de Hoorn. Vermoedelijk zijn toen de resten gevonden van de voormalige buitenplaats.

Van de buiten werden verschillende beerputten, waterkanalen en kademuren gevonden. Ook werd er een laag buxussnoeihout gevonden, die wijst op een formele tuinaanleg.

Bewoners

  • 1700 - Adriana van Leeuwen x Bartholomeus Bosch
  • - 1760 mr. Jan Bartholomeus Bosch x Catharina van Immerzeel
  • - Maria Jacomina Bosch x Michael van der Meersch
  • 1813 - drie Leidse grondspeculanten

Huidige doeleinden

  • Verdwenen

Bronverwijzing

  • Website Alphen.com
  • Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland
  • Regt, W.M.C. - Alphensche Buitenplaatsen - Leidsch Jaarboekje, 1920

Foto's © Albert Speelman 2023

@