Buitenplaats Klarenbeek

Ligging

Arnhem - Bosweg ong

Geschiedenis

In het begin van de 14e eeuw bestond het voornamelijk uit bos en heidevelden, sporadisch werd er langs de beken op beperkte schaal aan ontginning gedaan. Het bestond aan het einde van de 15e eeuw uit twee landgoederen, die werden gescheiden door de Rosendaalseweg. Aan de rechterkant lag landgoed Monnikhuizerbeek, dat toebehoorde aan Reinier van der Sande. Links lagen de landerijen van het klooster Monnikhuizen. De naam Klarenbeek als landgoed werd voor het eerst gebruikt na de samenvoeging van beide gebieden. Sinds die tijd is het door diverse aankopen gegroeid en heeft tot aan de verkoop in 1886 haar grootste omvang gehad.

In 1635 werd Rutger Huygens door aankoop van diverse landerijen, vijvers en bronnen eigenaar van het gebied op en rond de kloosterbezittingen van de abdij van Prüm. Hij vergrootte zijn bezittingen nog verder door aangrenzende percelen op en nabij de Musschenberg in bezit te krijgen. Landgoed Monnikhuizerbeek had hij door vererving in bezit gekregen. Beide landgoederen bracht hij samen onder de naam Claerenbeeck.

Door het huwelijk van Rutger's dochter Wilhelmina Catharina met Casijn van der Hell van de Wildbaan kwam het landgoed in het bezit van de familie Van der Hell. In 1734 werd Klarenbeek nagelaten aan Walverina van der Hell. Na het overlijden van haar echtgenoot, Johan van Wijnbergen van Glinthorst, verkocht zij de bezittingen in 1739 aan Pieter Bout. Na het overlijden van Pieter Bout in 1779 werd het landgoed verkocht voor 105.000 gulden aan Jan van Rosenvelt.

Jan van Rosenvelt verkocht het landgoed in 1788 aan Rutger Keijser. Na zijn overlijden werd het landgoed in 1807 op een openbare veiling verkocht aan Martijn Boonzaaier, die het zelfde jaar nog doorverkocht aan Jan van Pallandt van Walfort. Hij was het die het landgoed weer vergrootte door de aankoop van aangrenzende percelen, die bij een aantal vroegere verkopen verloren waren gegaan. Naast de aankoop van Rennenenk, Bekenkamp en Angerenstein kocht hij van de gemeente Arnhem ook nog een groot stuk heide ter ontginning.

Na het overlijden van Van Pallandt viel het landgoed in 1844 uiteen. Zijn oudste zoon Frederic erfde Klarenbeek, Samuel, de tweede zoon Angerenstein en zijn dochter Adolphine kreeg Rennenenk in haar bezit. Anna Vertolk, de derde echtgenoot van Jan van Pallandt schonk het landgoed Bekenkamp in 1861 aan haar kinderen.

Na het overlijden van jonkvrouwe Françoise van Herzeele, de weduwe van Baron van Pallandt, op 7 oktober 1885 besloten de erfgenamen tot de verkoop van het landgoed. En het jaar daarop werd het in zijn geheel publiekelijk geveild. In een besloten raadsvergadering van de gemeente Arnhem werd besloten tot aankoop van een deel van Park Klarenbeek. Het betrof een 100 ha aan de linkerkant van de Rosendaalseweg, dat vroeger bekend stond onder de naam Monnikhuizen. Voor meer dan 240.000 gulden werd zij eigenaar vanhet Klarenbeekse Bosch. Het gedeelte tussen de Velperweg en de Rosendaalseweg met het huis Klarenbeek werd gekocht door de familie Lüps van Biljoen.

In de jaren die volgden werden grote gedeelten van het park opgeofferd aan stadsontwikkeling en andere projecten. Het herenhuis werd aan het eind van de Tweede Wereldoorlog verwoest.

Bewoners

  • 1635 - Rutger Huygens
  • - Wilhelmina Vatharina x Casijn van der Hell
  • 1734 - 1739 Walverina van der Hell x Johan van Wijnbergen van Glinthorst
  • 1739 - 1779 Pieter Bout
  • 1779 - 1788 Jan van Rosenvelt
  • 1788 - 1807 Rutger Keijser
  • 1807 Marijn Boonzaaier
  • 1807 - 1844 Jan van Pallandt van Walfort x Anna Vertolk
  • 1844 - 1855 Frederic van Pallandt van Walfort x Françoise van Herzeele
  • 1886 - gemeente Arnhem (het noordelijke deel van het landgoed)
  • 1886 - familie Lüps

Huidige doeleinden

  • Verdwenen

Opengesteld

  • Het landgoed is vrij toegankelijk

Bronverwijzing