Buitenplaats De Rijp

Ligging

Bloemendaal - Bloemendaalseweg 134

Andere benaming

De Mol (blekerij)

Geschiedenis

De Vlamingen Jacques en Pieter de Mol vestigden in 1564 een garenbleek op een terrein dat bij het Huis te Aelbertsberg hoorde. De blekerij kreeg de naam De Mol. In 1632 werd het terrein gesplitst. De oostelijke helft langs de Bloemendaalseweg heette nu de Kleine Mol of Oude Mol, de westelijke helft bij het huidige Bloemendaalse Bos de Grote Mol. Deze kwam in 1671 in handen van de Haarlemse koopman Johannes van de Rijp.

In 1719 werden de Kleine Mol en de Grote Mol herenigd. De toenmalige eigenaar, de met Christina van de Rijp getrouwde Amsterdamse koopman Nicolaas Blaaupot, liet de blekerswoning tot een buitenverblijf verbouwen. In deze periode kreeg het ook de naam De Rijp.

Omstreeks 1750 werd de blekerij, die vaak stank verspreidde, gesloten. Philip Kops, koopman in damast en linnen, gebruikte het terrein na 1758 voor een grote tuin. In 1788/89 bouwde de Bloemendaalse meester-timmerman Lambert Rouwens een vierkante koepel met bekronende urn aan de Bloemendaalseweg in het verlengde van de Korte Kleverlaan.

Van 1823 tot 1847 was de Amsterdamse koopman en bankier Willem Hendrik Backer eigenaar van de buitenplaats. Hij was al in 1822 eigenaar van Sparrenheuvel. Hij verhuurde De Rijp in de zomermaanden en woonde zelf op Sparrenheuvel.

In 1892 kochten Johanna Elisabeth Aletta Rijnbende en haar echtgenoot Jean Alstorphius van Hemert, directeur vande Duinwatermaatschappij en de Amstel Hotel-Maatschappij in Amsterdam, de buitenplaats. Het echtpaar liet het oude herenhuis in 1893 slopen, en een jaar later kwam het nieuwe huis gereed.

De Diaconie der Hervormde Gemeente Haarlem kocht in 1949 de buitenplaats en liet in 1960 het huis, de tuinmanswoning en stallen slopen.

Bewoners

  • 1564 - Jacques en Pieter de Mol
  • 1719 - Christina van de Rijp x Nicolaas Blaaupot
  • 1823 - 1847 Willem Hendrik Backer
  • 1892 - Johanna Elisabeth Aletta Rijnbende x Jean Alstorphius van Hemert
  • 1949 - Diaconie der Hervormde Gemeente Haarlem

Huidige doeleinden

  • Verdwenen

Bronverwijzing

  • Noord-Hollands Arcadia

Foto's © Albert Speelman 2023

@