Buitenplaats Hartenlust

Ligging

Bloemendaal - Vijverweg 18

Geschiedenis

Voor 1631 was op het terrein een blekerij gevestigd die in handen was van de erven van een zekere Pieter Dirckszoon. In 1631 kocht de Haarlemse brouwer Michiel de Waal deze blekerij. Omstreeks 1640 liet De Waal er een nieuw herenhuis bouwen als buitenverblijf. In 1656 wordt het verkocht aan Hercules Schatter.

In 1684 kwam de buitenplaats in handen van de Amsterdammer Samuel Gillis, die het huis permanent bewoonde en er waarschijnlijk ook de in zijn testament genoemde naam Hartenlust aangaf.

In 1722 werd de hofstede uit de boedel van mr. Samuel Gillis verkocht voor 16.000 gulden aan Jan Jeronimus Boreel, secretaris van de stad Amsterdam. De geometrische tuin is waarschijnlijk ontworpen door Adriaan Speelman. 25 april 1743 verkocht anna Maria Pels, weduwe van Jan Jeronimus Boreel, het landgoed aan Albertus Lippert voor 14.000 gulden. Hij liet in 1744 op de buitenplaats een tuinkoepel bouwen. Deze stond op de plek van het huidige postkantoor. Albertus blijft eigenaar tot 1755, toen hij verkocht aan mr. François Constantijn Druyvesteyn, secretaris van de stad Haarlem. Uit zijn nalatenschap werd het op 8 oktober 1767 voor 36.000 gulden verkocht aan mr. Hendrik Backer, te Amsterdam. Uit zijn nalatenschap ging het op 27 juni 1802 over in handen voor 25.500 gulden aan de heer Koenraad Hovens. Tussen 1837 en 1844 behoorde het toe aan vrouwe J.A. van Vollenhove, weduwe van baron mr. J. van Styrum.

In 1847 werd Johannes Borski eigenaar van het buiten. Hij liet in datzelfde jaar het oude huis slopen en gaf de Amsterdamse architect Martinus Gerardus Tétar van Elven opdracht op dezelfde plek een nieuw huis bouwen, dat in 1848 voltooid werd.

In 1849 werd de buitenplaats verder uitgebreid met de overplaats van Sparrenheuvel, waarop toen al een tuinmanswoning, schuur, koepel en ijskelder stonden.

Tussen 1899 en 1915 werd het herenhuis met de hertenkamp, de oranjerie en een deel van het terrein met de vijver door Hotelmaatschappij Hartenlust geëxploiteerd als hotel. In 1916/17 werd deze kern van de buitenplaats onder Adriaan R. Laan weer herenhuis.

De resterende terreinen werden omstreeks 1900 verkaveld en als bouwgrond verkocht.