Buitenplaats Zonheuvel

Ligging

Doorn - Amersfoortseweg 94-102a

Andere benaming

Maarten Maartenshuis

Geschiedenis

H.J. van Bennekom, burgemeester van Doorn, liet in 1836 op de Amersfoortse berg de buitenplaats aanleggen. Het landgoed besloeg ongeveer 37 hectare en bestond uit heide, weiland, produktiebos, een tuin, een boomgaard, een kwekerij en een herenhuis.

In de tweede helft van de 19e eeuw is het enkele malen van eigenaar veranderd. in 1894 kwam het in handen van J.M.W. van der Poorten Schwartz en zijn vrouw Anna van Vollenhove.

Van der Poorten Schwarz was een beroemde dichter-schrijver in het buitenland. Hij publiceerde onder het pseudoniem Maarten Maartens in het Engels en het Duits. Als gefortuneerd man was hij tijdens zijn vele reizen instaat een grote hoeveelheid kunstschatten en curiosa te kopen. Zo groeide langzamerhand de behoefte een nieuw huis waarin hij zijn verzameling op gepaste wijze kwijt kon. Dit leidde tot de bouw van een nieuw Zonheuvel, zonder dat het oude Zonheuvel werd afgebroken. Hij ontwierp zijn nieuwe huis als ware om zijn verzameling heen. Qua stijl en architectuur heeft hij zich laten inspireren door kasteel Zuylestein bij Leersum. Dit kasteel was van 1894 tot 1901 zijn eigendom.

Na de dood van Van der Poorten Schwartz in 1915 bleef het huis nog een tijdlang als woning in gebruik. In de jaren twintig gaf Ada Schwartz na de dood van haar moeder een nieuwe bestemming aan het huis. Zij doopte het om tot Maarten Maartenshuis en maakte van het huis een nationaal en internationaal centrum voor jeugdwerk. Ook werd het voor conferenties beschikbaar gesteld.

De begane grond kreeg een bestemming als museum gewijd aan haar vader en behelst de collectie die Maarten Maartens tijdens zijn leven bijeen heeft gebracht.

In 1974 verwierf een nieuwe stichting het huis onder de bepaling dat men het landgoed en de inboedel van het huis in stand moest houden en conserveren.