Ligging
Dordrecht - Groenedijk 51
Andere benaming
Dijk- en Veldzigt, Wei- en Veldzigt, Veld- en Dijkzigt, (Merwestein)
Geschiedenis
Aan het eind van de vijftiende eeuw en verder in de zestiende eeuw werden dijken aangebracht en nieuwe polders aangelegd. Op oude kaarten van deze gebieden is te zien, dat op de plek waar nu park Merwestein ligt, bleekveelden, boomgaarden en tuinen lagen. Een deel van die tuinen is eigendom van ridder Johan Berck.
Het oudst bekende eigendomsbewijs van Park Merwestein is gedateerd op 27 november 1610. Het betreft een gedeelte van het huidige park.
In 1714 werd er in een verkoopadvertentie melding gedaan van een sterk en weldoortimerd huis, schuur en wagenkeet, met een tuin en warmoesland aan de Hallincqlaan te Dordrecht. Deze omschrijving kwam overeen met de omschrijving uit 1731 uit de verponding, toen Andriaen Hallincq (1682-1741) eigenaar was.
Tot in de 18e eeuw werd de grond direct aan de Dordtse stadsgracht intensief gebruikt als tuingrond, boomgaard en bleekveld. Aan het eind van de 18e eeuw was door een reeks samenvoegingen van dit soort perceeltjes tussen de tegenwoordige Vrieseweg, Groenedijk, Singel en Hallincqlaan een buitenplaats ontstaan.
In 1786 werd bij een overdracht een herenhuis, een koepel, tuinmanswoning en tuinen genoemd. Margareta Hendrica Gevaerts (1771-1848) kocht in 1807 het geheel als Dijk- en Veldzigt. Bij de overdracht in 1829 aan Gerrit Cornelis ’t Hooft (1775- ), predikant in ruste, heette de buitenplaats Wei- en Veldzigt. In 1851 stond het bekend als Veld- en Dijkzigt wanneer Otto Boudewijn ’t Hooft van Benthuizen (1802-1878), reeds eigenaar van een gedeelte ervan, de overige gronden van zijn zuster koopt. Hij laat op zijn terrein een chaletachtige villa bouwen, een koetshuis, een tuinmanswoning en enkele opstellen. Hij geeft zijn landgoed een nieuwe naam: de buitenplaats Merwestein.
In 1883 verenigt zich een aantal Dordtse burgers, dat al geruime tijd naar geschikte grond zocht voor een volkspark, in het 'Comité tot Stichting van een Park in Dordrecht'. Aanvankelijk poogt men de Karremansweide, het huidige Oranjepark, tot wandelpark te bestemmen, maar het Dordtse gemeentebestuur weigert mee te werken aan de uitvoering van dit plan. In 1884 doet zich een unieke gelegenheid voor. Na het overlijden van de weduwe van Otto 't Hooft, in 1884, erfde zijn zuster het landgoed. Zij was niet van plan naar Dordrecht te verhuizen en wilde het landgoed verkopen. Men vreesde dat het landgoed verkaveld zal worden als de buitenplaats geveild zou worden. De eigenaresse van de buitenplaats Merwestein is bereid tot verkoop voor een bedrag van 80.000 gulden. Het bedrag werd in korte tijd door Dordtse burgers bijeen gebracht. Het comité, dat niet van plan was zelf een park te exploiteren, onderhandelde vervolgens met de gemeente. Voorgesteld werd dat de gemeente het landgoed zou onderhouden en openstellen voor het publiek als wandelpark. Hiervoor waren wel enkele aanpassingen nodig en werd aan de gemeente een aantal voorwaarden gesteld. De gemeente aanvaardde de voorwaarden waardoor sinds 1885 het landgoed is veranderd in een openbaar wandelpark. Bij de overdracht bevond zich op het buiten een herenhuis, een koetshuis en een koepel. Tuinarchitect en tevens toezichthouder op de openbare plantsoenen C. Kwast kreeg de opdracht het park in te richten. Het huis werd verhuurd en afgesloten van de rest van het park.
In de jaren dertig was de villa Merwestein in gebruik als bejaardentehuis. Gedurende de bezetting vestigde de Duitse Wehrmacht zich in Merwestein. De villa is tijdens het bombardement van 24 oktober 1944 verloren gegaan. Het koetshuis, later melkhuis geheten, is in 1948 door de gemeente om economische redenen gesloopt. Alleen de tuinmanswoning (mu parkwachterwoning) bestaat nog.
Bewoners
- <1611 – Johan Berk
- 1714 - >1731 Adriaen Hallincq
- - <1746 Carel Borchart Voet
- - <1783 Pompejus Onderwater
- 1786 – 1792 mr A.A. van Tets
- 1807 – 1829 Marhareta Hendrica Gevaerts
- 1829 - 1851 Gerrit Cornelis 't Hooft
- 1851 – 1878 Otto Boudewijn ’t Hooft van Benthuizen x Adriana Timmers Verhoeven
- 1878 - 1884 Adriana Timmers Verhoeven
- 1885 - gemeente Rotterdam
Huidige doeleinden
- Verdwenen
Opengesteld
- Park is vrij toegankelijk
Bronverwijzing
- Monumenten in Nederland - Zuid-Holland
- Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland
- Monumentengids Dordrecht 2014
