Buitenplaats Jagtlust

Ligging

's-Graveland - Leeuwenlaan 42 (achter kavel 16 en 17)

Andere benaming

Het Derde Heihuis, Groot Jan, De Laatste Stuiver, Plaats Royal

Geschiedenis

In 1660 werd Cornelis Tromp eigenaar van een strook land buiten de 's-Gravelandsepolder, het later zo genoemde Trompenveld. Op dit terrein stond ten zuiden van de Kortenhoefsche weg, de latere Oetgenslaan (nu Leeuwenlaan), een kleine hofstede met huis, genaamd 'Groot Jan'. De weduwe Jan Gerritsz woonde nog in de hofstede. Haar kleinkinderen verkochten de hoftstede in 1736 aan Mathys Wigman.

David Craegh verhuurde het in 1724 aan Klaas Boelhouwer.

Tussen 1741 en 1771 was deze hofstede in bezit van Thomas, Nicolaas en François Creag. De hofstede werd tussen 1734 en ca. 1771 een- of tweemaal hernoemd; eerst kreeg het waarschijnlijk de naam 'Rome', vervolgens de naam 'De Laatste Stuiver'. Tussen 1771 en 1782 werd de plaats opnieuw herdoopt, deze keer in 'Plaats Royal'. Deze namen werden vaak gebruikt voor herbergen; misschien werd de kleine hofstede toen ook geëxploiteerd als herberg.

In 1782 werd het huis verkocht door Martinus Alewijn aan mr. Gerrit Corver Hooft. In 1790 werd de theekoepel gebouwd.

Een echte buitenplaats werd het pas nadat deze in 1792 in handen kwam van Hendrik Otto Arntzenius. Deze stichtte hier tussen 1792 en april 1794 de hofstede Jagtlust.

In 1820 breidde Teunis Helmich Backer het op het Trompenveld gelegen terrein van de hofstede uit met een perceel weiland, van de voormalige gewezen hofstede Heilust. Sindsdien heeft Jachtlust ook een terrein in de 's-Gravelandsepolder. De 18e eeuwse koepel van Heilust werd in 1820 gesloopt en voor 1828 vervangen door een achthoekige koepel met rieten dak in het midden van het voormalige Heilust.

In 1861 kwam de buitenplaats in handen van jhr. Jan Pieter Six (1824-1899), heer van Hillegom en vrijheer van Wimmenum en zijn echtgenote Catharina Teding van Berkhout (1834-1887). Hij breidde de buitenplaats uit met zijn erfdeel van Hilverbeek (een gedeelte van Wolfsbergen), de Oostelijke weilanden zonder Stopbergen, plus de achterbossen (nu het Spanderswoud). Hij liet vier landarbeiderswoningen bouwen, de zogenaamde ‘Heihuisjes’ of ‘Vier woningen’. In 1862 liet hij een duiventoren bouwen. Hij kweekte ook subtropische planten.

De oudste zoon prof. Jhr. Dr. Jan Six van Hillegom (1857-1926) ontving het gedeelte van Wolfsbergen en de oostelijke weilanden uit zijn erfenis. Zijn broer Willem kreeg Jagtlust en de achterbossen.

In 1900, onder Willem Six (1893-1971), verbouwden de architecten Schill en Haverkamp het huis ingrijpend. Op het huis werd een verdieping geplaatst. Het kleine vierkante gebouw met de tegen de achterzijde aan gelegen boerderij veranderde in een onregelmatig gebouwde villa met aangebouwde wintertuin en bekronende koepel. De boerderij verplaatste men naar de westzijde van de moestuin. In 1910 werd het houoten speelhuisje Heilust gebouwd in de architectuur van een Amsterdams grachtenpand. Er kwam ook een grote oranjerie om de subtropische gewassen te laten overwinteren en in 1924 ook een koetshuis met paardenstal, zadelkamer en tuigruimte.

Onder Willem Six wordt de buitenplaats met 5 bunder te kopen die bij Trompenburgh hoorde. Het familiebezit werd beheerd door Willems broer Pieter Jacob Six (1895-1986). De twee jongste dochters van Jan Six woonden op Jagtlust. In 1992 overleed de jongste zuster jkvr. Hieronyma Maria Antonia Fortunata Six (1905-1992).

Vanaf 1992 in eigendom van Pier Ebbinge. Vanaf dat jaar volledig (met uitzondering van de voormalige boerderij) gerestaureerd met behulp van architect Bob van Beek en de Franse decorateur Michel Biehn.

In 2006 heeft Natuurmonumenten het landgoed voor € 6.200.000 gekocht van de heer Pier Ebbinge, met steun van de provincie Noord-Holland, het Ministerie van Landbouw en twee anonieme begunstigers.

In 2008 werd het landgoed voor het publiek opengesteld en kwam in het huis een zorghotel.