Buitenplaats Ipenrode

Ligging

Heemstede - Herenweg 63

Andere benaming

De Voorkoekoek, (Iepenrode, Ipen Rode, Ypenrode, Ypen Rode)

Geschiedenis

In 1608 stond er al een hofstede op het terrein, die De Voorkoekoek werd genoemd. Toen verkocht Pieter Symonsz. Ruyter zijn hofstede aan Cors Cornelisz. van Pollenburch. In 1616 verkocht zijn weduwe de hofstede aan Catharina van Gonbau, weduwe van Maximiliaan Laignier.

De hofstede werd op 4 april 1641 verkocht aan Cornelis Fransz. van der Wiel, brouwer in het Fortuyn te Haarlem. Door allerlei aankopen breidde hij zijn bezit belangrijk uit. Franciscus van der Wiel, doctor in de medicijnen, en mr. Pieter van der Wiel verkochten op 10 januari 1652 de hofstede voor ƒ 18.000,00 aan Cornelis Ormea. Dat er toen al een herenhuis stond is niet waarschijnlijk, de hofstede is namelijk steeds verhuurd. Omea beëindigde de huur en bouwde er ‘een heerschapswoninge’; het oude huis bleef waarschijnlijk als boerenwoning voortbestaan. De grootte bedroeg al 22 morgen 300 roeden.

In 1688 werd het door de familie Ormea voor ƒ 15.000,00 verkocht aan Hendrik Honthorn. Het vergrootte het bezit tot ruim 25 morgen. In 1716 werd het voor ƒ 21.000,00 verkocht aan Abraham Guldewagen, die getrouwd was met Maria Dix, die al weduwe geworden was van Franchoys Druyvesteyn. Haar enige zoon mr. François Aernoud Druyvesteyn erfde van moeder het buiten, dat in hun tijd de naam Iepenrode kreeg. De buitenplaats was tot 34  morgen uitgebreid.

Mr. François verkocht het in 1738 voor ƒ 28.000,00 aan Abraham Tarelinck. Zijn zoon Jan verkocht het zes jaar later voor ƒ 26.000,00 aan mr. Constantijn Sautijn. Zijn weduwe Catharina Jacoba Geelvinck liet het buiten in 1759 na aan haar broer mr. Nicolaas Geelvinck, die het een maand na de boedelscheiding verkocht aan Abraham Dedel voor ƒ 26.000,00. Hij was getrouwd met Anna Jacoba Geelvinck, dochter van Nicolaas Geelvinck.

Hij breidde het terrein uit met gronden die oorspronkelijk aan Leiduin hadden gehoord. Na overlijden van Dedel in 1798 werd mr. Jan van de Poll eigenaar van de buitenplaats. Hij werd als eigenaar opgevolgd door zijn weduwe Katharina Valckenier. Die bij haar overlijden in 1842 weer naliet aan haar dochter Sara Johanna van de Poll, weduwe van jonkheer mr. J.W. Calkoen.

Haar dochter, gehuwd met baron Van Boetzelaar, liet het buiten weer na aan haar dochter die getrouwd was met een graaf Van Bylandt. Zij verkocht het aan H van Wickevoort Crommelin, die het huis aan verschillende families verhuurde.

In 1890 kocht jonkheer Deutz van Lennep de buitenplaats, die er tot 1906 woonde. De volgende eigenaar, mr. Johan Enschedé, heeft veel voor de verfraaiing gedaan. Heel lang heeft hij van zijn nieuwe bezitting niet kunnen genieten, want hij overleed al in 1911. Zijn weduwe heeft in het huis tot 1921 gewoond.

Nadat haar oudste zoon, mr. Johan Enschedé, het tot zijn overlijden in 1938 bezat, kwam het in handen van zijn jongere broer, mr. B.F. Enschedé. In 1970 kwam er een einde aan de bewoning door de familie Enschedé.

Bewoners

  • - 1608 Pieter Symonsz. Ruyter
  • 1608 – 1616 Cors Cornelisz. van Pollenburch
  • 1616 – Catharina van Gonbau
  • 1641 – Cornelis Fransz. van der Wiel
  • - 1652 Franciscus van der Wiel en Pieter van der Wiel
  • 1652 - Cornelis Ormea
  • - 1688 familie Ormea
  • 1688 – Hendrik Honthorn
  • - 1716 familie Honthorn
  • 1716 – Abraham Guldewagen x Maria Dix
  • - 1738 François Aernoud Druyvesteyn
  • 1738 – Abraham Tarelinck
  • - 1774 Jan Tarelinck
  • 1774 – 1759 Constantijn Sautijn x Catharina Jacoba Geelvinck
  • 1759 Nicolaas Geelvinck
  • 1759 - 1798 Abraham Dedel x Anna Jacoba Geelvinck
  • 1798 - 1842 Jan van de Poll x Katharina Valckenier
  • 1842 – Sara Johanna van de Poll
  • - Van Boetzelaar
  • - Van Bylandt
  • - H. van Wickevoort Crommelin
  • 1890 – 1906 Deutz van Lennep
  • 1906 – 1911 Johan Enschedé
  • 1911 – 1921 weduwe van Johan Enschedé
  • - 1938 Johan Enschedé
  • 1938 – B.F. Enschedé
  • - 1970 familie Enschedé

Huidige doeleinden

  • Particuliere bewoning

Opengesteld

  • Niet toegankelijk

Bronverwijzing

  • Groesbeek, J.W. - Heemstede in de historie - 1972 - pag 42-44
  • Noord-Hollands Arcadia

Foto's © Albert Speelman 2023

@