Huis te Manpad

Ligging

Heemstede - Herenweg 9

Andere benaming

(Huis bij het Manne Pad, Huys te Mannepadt, Huys te Manpadt, Huys te Manpat)

Geschiedenis

Op 26 mei werd ‘het huis bij het Mannepad’ genoemd als grens van het gebied buiten Haarlem, waarvoor een tapverbod geldt. Van ‘het huis te Manpad’ is sprake in een akte van 1558. Willem van Lockhorst ontvangt verlof om een op dit huis rustende rente af te lossen. Vermoedelijk is dit huis in de Spaanse tijd verwoest. In het testament van Anna van Arkel, vrouw van Vincent van Lockhorst, wordt genoemd ‘het erf van het huis aan het Mannepad’.

Maria de Groot, dochter van Hugo de Groot te Delft, weduwe van Abraham van Almonde, verkoopt haar bezitting aan de Manpadslaan aan Pieter Woutersz. Vogelesanck te Haarlem. Op 22 februari 1634 verkoopt hij het aan Cornelis Mattheuszn. Heuts (ca 1595-ca 1650), koopman te Amsterdam, voor ƒ 7.500,00. Het werd omschreven als ‘seeckere hofstede, als woninge, bouwhuys, schuur, erf, werff, boomgaerden en landen, groot 6 morgen’. Pieter was getrouwd met Hester du Pire (ca 1601-ca 1657), die na het overlijden van haar man in 1650 hertrouwde met Hendrik van de Kamp ( -1666).

De erfgenamen van Hester du Pire en haar zuster Maria du Pire verkochten het huis op 27 juli 1666 aan Daniel Lestevenon, koopman te Amsterdam. Niet lang daarna overleed Daniel en zijn weduwe, Elisabeth l’Egillon verkocht het zeven jaar, op 13 oktober 1675, aan Cornelis van Goor (1647-1719).

Hij breidde zijn bezitting in 1708 uit door aankoop van land en een huis genaamd 'de Capel', gelegen op de zuidhoek van Leidse Vaart en de Manpadslaan. Ergens voor 1723 werd het huis ingrijpend verbouwd. Het is onduidelijk of dat voor 1706 onder Van Goor of na 1720 onder mr. Wigbold Slicher jr.

Mr. Wigbold Slicher jr. kocht het huis voor ƒ 20.000,00 van de kinderen van Cornelis van Goor. Maar hij kon niet lang van zijn bezit genieten. Zijn weduwe, Bregitta Rendorp (1689-1734), hertrouwde met Jan Reael (1690-1740), vrijheer van Vreeland, verkochten de hofstede op 28 oktober 1730 aan Dirk van der Meer (1686-1738), president-schepen van Amsterdam, voor ƒ 28.000,00.

Na 1730 zou de hofstede nog een keer 'aanmerklijk verbouwd en verfraaid' zijn door Dirk van der Meer. Van der Meers weduwe Debora Elias (1691-1772) bleef nog een kleine dertig jaar eigenares van de buitenplaats. Kennelijk heeft zij omstreeks 1741/1742 aan een zeker A.S. - waarschijnlijk de tuinarchitect Adriaan Speelman - opdracht gegeven voor een nieuwe formele tuinaanleg met een grote parterre. Aan de zijkanten vindt men links een moestuin met een (nog bestaande) slangenmuur, rechts in de noordwesthoek van het terrein een bosstrook met een slingerpad.

Zij verkocht de buitenplaats in 1767, de bezitting was ruim 26 morgen groot, voor ƒ 58.000,00 aan mr. David van Lennep (1721-1771). Hij liet het huis aan de achterkant vergroten. Hij trouwde voor de derde keer met Maria Machteld van Sypesteyn (1724-1774).

In 1817 liet de toenmalige eigenaar prof. David Jacobus van Lennep een gedenknaald oprichten voor de legendarische slag tussen Witte van Haemstede en de Vlamingen in 1304 en het Ontzet van Haarlem in 1573.

Vanaf 1946 was enkele jaren een filmstudio van de Europeesche Kunstunie in het huis gevestigd.

In 1953 kocht Jan Visser (1903-1985) de buitenplaats en begon in 1954/55 met een grote renovatie en restauratie. In 1983 werden de koetshuizen gerestaureerd. In 1979 richtte hij de Stichting Huis te Manpad op.

Het huis wordt nu verhuurd door de stichting.

Bewoners

  • - Maria de Groot
  • - 1634 Pieter Woutersz. Vogelesanck
  • 1634 -  1650 Cornelis Mattheuszn. Heuts x Hester Du Pire
  • 1650 – 1666 Hester Du Pire x Hendrick Zegersz. van der Kamp
  • 1666 erfgenamen Hester en Maria du Pire
  • 1666 – 1666 Daniel Lestevenon x Elisabeth Le Gillon
  • 1666 – 1675 Elisabeth Le Gillon
  • 1675 – 1720 Cornelis van Goor x Elizabeth Schrijver
  • 1720 – 1722 Wigbold Slicher x Bregitta Rendorp
  • 1722 - 1730 Bregitta Rendorp x Jan Reael
  • 1730 – 1738 Dirk van der Meer x Debora Elias
  • 1738 - 1767 Debora Elias
  • 1767 – 1771 David van Lennep x Maria Machteld van Sypesteyn
  • 1771 – 1813 Cornelis van Lennep x Cornelia Henriëtta van de Poll
  • 1813 – 1816 David Jacob van Lennep x Cornelia Christina van Orsoy
  • 1816 – 1860 David Jacob van Lennep x Anna Catharina van de Poll
  • 1860 – 1903 Aernout van Lennep x Johanna Elisabeth Crommelin
  • 1903 – 1933 David Jacob van Lennep
  • 1933 – 1953 Cornelis van Lennep x Victoire barones Quarles de Quarles
  • 1953 – 1979 Jan Visser
  • 1979 - Stichting Huis te Manpad

Huidige doeleinden

  • Particuliere bewoning

Opengesteld

  • Het huis is niet toegankelijk
  • Het landgoed is alleen toegankelijk met een rondleiding. Zie de website Huis te Manpad

Bronverwijzing

  • Noord-Hollands Arcadia
  • Hekken in Nederland
  • Groesbeek, J.W. - Heemstede in de historie - 1972 - pag 39-42
  • Website Huis te Manpad

Foto's © Albert Speelman 2023

@