Ligging
Koudekerke - ongeveer tussen de Verlengde van Woelderenlaan en de Zwanenburgse weg.
Andere benaming
(Swanenburg(h), Swanenburch(t))
Geschiedenis
De eerste vermelding van Zwanenburg vinden we op de Zeelandis Cornitatus van Willem Bleau. De kaart vertoond de situatie van Zeeland uit de periode 1598-1615. De bewoners van het indrukwekkende huis waren lieden uit het 'edele en aanzienlijke' geslacht Ingels. Mattheus Smallegange schreef in zijn Nieuwe Cronyk van Zeeland uit uit 1696 dat Apollonius Ingels - geboren in het laatste kwart van de 16e eeuw - de bouwheer was van Zwanenburg.
Ingels trad in het huwelijk met Maria Schot. Zij kregen twee zonen, Gasper (Jasper) (1627) en Apollonius jr. De laatste werd geboren in 1634, vier maanden na het overlijden van zijn vader in 1633. Na het overlijden van Apollonius sr. bleef zijn weduwe wonen op de Zwanenburg. Zij overlijdt op hoge leeftijd van 88 jaar in 1696. Over wat er na haar dood met de buitenplaats gebeurde, bestaat onzerheid. De archieven van de Polder Walcheren laten ons zien dat er in 1713, en in de jaren daarna, percelen in handen komen van andere eigenaren. De naam Ingels raakt uit beeld. Op de kaart Walcheren uit 1750 van de gebroeders Hattinga lezen we de woorden "t Geslegte Slot Swanenburg". De boerenhofstede bleef bestaan, zoals vaak het geval was bij opgeheven buitenplaatsen. Het boerenbedrijf was immers zelfvoorzienend en kon zelfs in moeilijke tijden standhouden.
Aan het begin van de 19e eeuw werd Wilhelmina Carolina van den Brande (1779-1826) eigenaresse van de hofstede Zwanenburg en omliggende landerijen. Wilhelmina was een dochter van mr. Johan Pieter van den Brande (1734-1793) en Susanna Maria Bevers. Zij werd geboren in 1779 en na de dood van haar vader in 1793 en het overlijden van haar schatrijke tante Jacoba in 1794 erfde zij al op jonge leeftijd een deel van hun enorme aantal bezittingen op de Bevelanden en Walcheren. In 1799 trouwde ze met de uit Gouda afkomstige Adriaan Caspar Cornelis Slicher. In 1800 kwam hun dochter Johanna Jacoba Maria ter wereld. In 1808 overleed haar man.
Na het overlijden van Wilhelmina in 1826 ging de hofstede over op dochter Johanna Jacoba Maria en haar man, de uit het Noord-Franse Charleville afkomstige Albert Willem Laurens Heldewier, waarmee zij in 1824 was getrouwd. In het tweede kwart van de 19e eeuw werden er op het grondgebied van de voormalige buitenplaats verschillende panden bijgebouwd. Deze kleine boerderijtjes stonden dicht bij de grote schuur van hofstede Zwanenburg.
De hofstede kwam vervolgens in het bezit van Elvira Heldewier, het jongste kind van het echtpaar Heldewier-Slicher. Zij trouwde met Auguste Charles Constant Garnier. Na het overlijden van Elvira in 1876 ging de hofstede voor drievierde deel naar hun zoon, Eugène Albert, en werd haar weduwnaar voor één vierde deel eigenaar. Na het overlijden van Auguste in 1906 werd Eugène Albert volledig eigenaar.
Tussen 1923/24 en 1940 werd de boerderij van Zwanenburg gepacht door de familie Visser. Hofstede Zwanenburg werd in 1940 door de bezetter gevorderd. De Duitsers bouwden in de duinen een zogeheten kustbatterij met de naam Veste Heldburg. In oktober 1944 werden op vier plaatsen de Walcherse dijken - waaronder de Vlissingse Nolledijk - gebombardeerd door de geallieerden. Walcheren werd onder water gezet om de Duitse bezetter te verjagen. Door het geweld van het water werden alle panden in het Nolle- en Westduingebied van Vlissingen verwoest, inclusief hofstede Zwanenburg.
Van de buitenplaats / hofstede herinnert alleen nog waterpartij tegenover de ingang van tennisclub D.O.S. in het Vlissingse Nollebos.
Bewoners
- - 1633 Apollonius Ingels x Maria Schot
- 1633 - 1696 Maria Schot
- < 1750 buitenplaats gesloopt
- - 1826 Wilhelmina Carolina van den Brande x Adriaan Caspar Cornelis Slicher
- 1826 - Johanna Jacoba Maria Slicher x Albert Willem Laurens Heldewier
- - 1876 Elvira Heldewier x Auguste Charles Constant Garnier
- 1876 - 1906 Eugène Albert Garnier en Auguste Charles Constant Garnier
- 1906 - Eugène Albert Garnier
- 1923 - 1940 familie Visser
Huidige doeleinden
- Verdwenen
Bronverwijzing
- Website Koudekerke
- Ruijg, Ger - Zwanenburg - Op de Hoogte, 2009, jaargang 15, nummer 1
- De Wete jaargang 37 nr 3 (juli 2008) - Jaco Simons - "Zwanenburg. Van heerlijk huis tot boerderij te Koudekerke" pag 19-27