Buitenplaats Voordorp

Ligging

Leiderdorp - de hofstede heeft gelegen aan de Lage Rijndijk aan de Ockenrode ter hoogte van de huidige Leiderdorpse brug.

Geschiedenis

In de akte wordt gesproken van een hofstede, maar het geheel had, gezien het zeer smalle kavel ter breedte van het direct aan de weg gelegen huis, meer weg van een speeltuin met een speelhuis.

John Talman, een Britse student, noemt bij zijn bezoek aan de buitenplaatsje in 1698 Hieronymus van der Marck (1671 - 1697) als eigenaar, maar hij was het jaar daarvoor al overleden. De erven van Agatha Maria Arckenboudt (1677 - 1705) verkochten in 1709 de buitenplaats aan Samuel Elsevier voor ƒ 9.000,00. In de akte werd het als volgt omschreven: 'Voordorp aan de Lage Rhijndijk omtrent kerk en schouw. Nieuw Heerenhuis of hofstede, waarin vele kamers en vertrekken, tuinmanshuis, koetshuis en stalling met boomgaarden, vijver, wandellingen, warmoes, weien hooilanden, genaamd Voordorp'.

In 1717 werd het omschreven als “Een nieuw gebouwd herenhuis met verscheidene kamers en vertrekken, een tuinmanswoning, stallen, koetshuis, schone tuinen, boomgaarden, wei- en hooilanden, gelegen aan de Lage Rijndijk, groot omtrent 14 morgen”. De buitenplaats wordt in dat jaar door Samuel Elsevier verkocht aan Nicolaas Houdkooper voor € 6.000,00.

Joseph Mesplet koopt op 30 september 1741, van Philippa Bachman, weduwe van Nicolaas Houdkooper,  de buitenplaats aan de Lage Rijndijk voor een bedrag van ƒ 3.650,00. Omschrijving van het geheel is “Heerenhuis en hofstede ‘Voordorp”, nr. 24, voorzien van vele kamers en vertrekken, behangen en niet behangen, koetshuis, stalling, schuitenhuis, tuin en boomgaard enz. totaal groot 6 morgen 313 roe”. Joseph is op 18 september 1733 in ondertrouw gegaan met Catharina Freher. Na het overlijden van Joseph op 17 januari 1751, erft dochter Paulina Anthonia, samen met haar  moeder, de hofstede.

In 1751 wordt het verkocht aan mr. Daniël van Alphen Daniëlszn., griffier van de stad Leiden, voor een bedrag van ƒ 6.200,00.

In 1775 vormde de buitenplaats het onderpand van een schuld van ƒ 20.000,00 aan mr. Remees Floris van Zanen, raad en burgemeester van Haarlem.

Op 26 juli 1778 werd de buitenplaats, ingevolge besluit van commissarissen van de desolate boedels, publiekelijk geveild. Dit na akkoord tussen mr. Daniël van Alphen en zijn crediteuren. De verkoop bestond uit: 1e “Heerenhuis of hofstede “Voordorp”, nr. 24, groot 4 morgen 235 roe”, 2e. “Diverse landerijen, groot 18 morgen, 2 houtakkers, enz.“. Koopsom was ƒ 21.225,00 en ƒ 500,00 voor de behangsels, schoorsteenstukken als anderszins. De koper voor het geheel was mr. Jacob Balthasar Douw, raad en oud-schepen van Leiden.

In 1802 wordt het door mr. Jacob van der Sleyden, getrouwd met Margaretha Henriëtta Douw, verkocht aan mr. Cornelis Versluys voor een bedrag van ƒ 16.300,00.

Veeteler Arie Vromesteijn was aan het einde van de 19e eeuw eigenaar van de oude buitenplaats. In 1906 werd het vervallen gebouw aangekocht door de “Haagsche Vereniging Kinderzorg”, die het pand verbouwde tot Kinderhuis, voor kinderen uit Den Haag. Vromesteijn bouwde links naast Voordorp een nieuwe boerderij met de naam Bijdorp. Het kinderhuis werd te klein en in 1908 kocht de Haagsche Vereniging in Voorschoten de buitenplaats Groot Stadwijk. De kinderen verhuisden daarna naar het nieuwe kinderhuis, daar kreeg het de naam Nieuw Voordorp.

In 1908 kocht de diaconie van de Nederlandse Hervormde Gemeente in Leiden de buitenplaats Voordorp voor een bedrag van ƒ 20.000,00. In 1909 werden de eerste 23 kinderen uit Leiden en omgeving opgenomen. Het hoofdgebouw brandde in 1912 volledig af. Daarna werd het weer opgebouwd. Na 1 januari 1957 functioneerde Voordorp niet meer als kinderhuis. In 1965 werd de gemeente Leiderdorp eigenaar en werd het snel gesloopt, i.v.m. de bouw van de nieuwe Leiderdorpse Brug. Boerderij Bijdorp was al in 1962 gesloopt.

Medio 1978 werd de eerste paal geslagen voor het huidige appartementencomplex.

Bewoners

  • - 1697 Hieronymus van der Marck x Agatha Maria Arckenboudt
  • 1697 - 1705 Agatha Maria Arckenboudt
  • 1709 – 1717 Samuel Elsevier
  • 1717 – Nicolaas Houdkooper x Philippa Bachman
  • - 1741 Philippa Bachman
  • 1741 – 1751 Joseph Mesplet x Catharina Freher
  • 1751 Paulina Anthonia x Catharina Freher
  • 1751 – Daniël van Alphen Daniëlszn.
  • - 1778 Daniël van Alphen Daniëlszn
  • 1778 – Jacob Balthasar Douw x Anna Maria Marcus
  • - 1802 Jacob van der Sleyden x Margaretha Henriëtte Douw
  • 1802 – Cornelis Versluys
  • - 1906 Arie Vromesteijn
  • 1906 – 1908 Haagsche Vereniging Kinderzorg
  • 1908 – 1965 Nederlandse Hervormde Gemeente Leiden
  •  

Huidige doeleinden

  • Verdwenen

Bronverwijzing

  • De Leidse Lustwarande. Geschiedenis van de tuinkunst op kastelen en buitenplaatsen rond Leiden, 1600 - 1800.
  • Leiderdorps Museum – Historie vlakbij – 2011
  • Leiderdorp Transportregisters 1651-1811

Foto's © Albert Speelman 2024

@