Buitenplaats Keukenhof

Ligging

Lisse - Keukenhof 1

Geschiedenis

Adriaen Maertensz. Block ( - 1661), voormalig commandeur voor de VOC in de Molukken, kocht in 1638 een deel van het voormalig grafelijke Keukenduin van Slot Teylingen. Block begon in 1641 aan de bouw van zijn huis Keukenhof en in 1643 van een grote boerderij. Een van de vroegste schriftelijke bronnen waarin het huis wordt genoemd, is de 'Staat en inventaris der nalatenschap van de Heer Block' uit 1661. Daarin is sprake van 'de huizinge en de boomgaard ende plantagie genaamd Keukenhouff met het bouwhuis daar annex staande'. Het complex werd in 1661 in verschillende delen gesplitst en verkocht, totdat de Amsterdamse Hendrick van Hoven ( - 1692) het geheel weer samenvoegde door aankoop van de boerderij in 1664, het huis in 1666 en het Keukenduin in 1692. Zijn zoon Hendrick van Hoven de Jonge ( - 1707) erfde de buitenplaats in 1692.

 In 1719 werd bij een publieke veiling de buitenplaats aangekocht door de Amsterdammer mr. Joan Henry van Heemskerck, kapitein van de Amsterdamse schutterij. Hij breidde het terrein door grondaankopen uit.

Jonkheer mr. Johan Steengracht van Oostcapelle, een groot kunstkenner en verzamelaar die in 1816 benoemd werd tot directeur van het Koninklijke Kabinet van Schilderijen te Den Haag, koopt de buitenplaats in 1809. Bij de koop behoorde tevens de buitenplaats Zandvliet, die in 1808 al bij het bezit van Keukenhof was gevoegd. Tot 1829 bewoonde hij het huis regelmatig, daarna werd het verhuurd. Onder zijn beheer vond de eerste aanzet plaats tot een tuinaanleg in landschapsstijl.

Carel Anne Adriaan baron van Pallandt en Cecila Maria baronesse van Pallandt (geboren jonkvrouwe Steengracht van Oostcapelle) werden in 1837 de nieuwe bewoners van de buitenplaats.Het huis werd naar plannen van E. Saraber in 1861 - 1863 verbouwd tot een neogotisch kasteel door toevoeging van ronde hoektorens met verschillend gevormde spitsen. Aan de westzijde verrees een avant-corps (voorbouw) bestaande uit een vierkante middentoren waarin de ingangspartij geflankeerd wordt door kleinere vierkante torens. Tot 1899 bleef het in hun bezit.

Door het huwelijk van Cornelia Johanna barones van Pallandt met Jan Carel Elias graaf van Lynden kwam de buitenplaats in het bezit van de familie Van Lynden. In 1943 is het ontruimd, in verband met de inkwartiering van de Duitsers. Nadien is het kasteel niet meer permanent bewoond geweest.

Na het overlijden laatste eigenaar, de graaf Jan Carel Elias van Lynden (1912 - 2003), kwam het kasteel in handen van de Stichting Keukenhof.

In het park staat de in 1643 in opdracht van Adriaen Maartensz. Block gebouwde U-vormige boerderij. Het washuis dateert uit de 18e eeuw. In 1850 werd het Zwitsers speelhuis gebouwd.

Op het terrein van de voormalige buitenplaats Zandvliet is in 1949 het tentoonstellingsterrein De Keukenhof gebouwd. De vijverpartij en het zogenaamde Oosterse plantsoen zijn nog onderdelen van de aanleg uit 1854.

Bewoners

  • 1638 - 1661 Adriaen Maartensz. Block
  • 1664 - 1692 Hendrick van Hoven
  • 1692 - 1707 Hendrick van Hoven de Jonge x Johanna Groenhout
  • 1719 - Joan van Heemskerck
  • 1809 - Johan Steengracht van Oostcapelle
  • 1837 - 1899 Carel Anne Adriaan baron van Pallandt x Cecilia Maria Steengracht van Oostcapelle
  • - 2003 graaf Jan Carel Elias van Lynden x Cornelia Johanna barones van Pallandt
  • 2003 - Stichting Kasteel Keukenhof

Huidige doeleinden

  • Museum

Bronverwijzing

  • Museum De Zwarte Tulp

Opengesteld

  • Toegankelijk voor gasten

Bronverwijzing

  • Monumenten in Nederland - Zuid-Holland
  • Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland

Foto's © Albert Speelman 2023

@