Buitenplaats De Tempel

Ligging

Rotterdam (Overschie) - Delftweg 182-186

Andere benaming

Berkeloord

Geschiedenis

Johan van der Hoeven bezat door zijn tweede huwelijk met Adriana van der Cloot in Schieveen aan de druk bevaren Schie de boerderij Berkeloord, die hij leenroerig maakte. Deze boerderij was al door zijn schoonvader van Johan van der Hoeven al verfraaid tot een buitenplaats met boomgaarden, tuinen en vijvers. Hij wist van zijn leenheer te verkrijgen, dat alle Heerlijke rechten van de Tempel ook zouden gelden voor Berkeloord, waarna hij de naam van de buitenplaats Berkeloord veranderde in De Tempel. Van der Hoeven liet in 1720 het hoofdgebouw drastisch vernieuwen en verfaaien en beken, lanen, vijvers en tuinen aanleggen.

De buitenplaats komt in handen van zijn schoonzoon mr. Hendrik van Hees, na het overlijden van Van der Hoeven. Toen Hendrik overleed erfde mr. Ignatius van Hees de buitenplaats. Na hem kwam het in handen van Matthijs en Daniël van Zeventer. Op 14 mei 1783 verkochten ze het aan Gilles Johannes van der Zon, die het op 1 maart 1792 verkocht aan Johannes Eliza Criellaert en bleef het lang in handen van de familie Criellaert.

Het landhuis werd in het midden van de 19e eeuw sterk verbouwd en lag het in een dichtbegroeid fraai aangelegd park, dat met diverse 18e eeuwse tuindecoraties versierd was. Veel oude beelden van de in die eeuw gesloopte buitenhuizen werden in de 19e eeuw aangekocht door de toenmalige eigenaar, de Rotterdamse koopman Johannes Eliza Crielleart. Daaronder bevonden zich de bekende 18e eeuwse beeldengroep voorstellende Neptunus en twee riviergodinnen.

Na de heer Criellaert kwam het in bezit van mejuffrouw H.C. Suermondt uit Rotterdam, die zo nu en dan haar buitenhuis bezocht. De laatste particuliere eigenaar was de papierhandelaar A.H.J. van Beek, die het gebouw in 1936 liet slopen en er onder leiding van de Overschiese architect Sutterland een nieuw huis liet bouwen. De hoofdvorm van de oude huis bleef behouden. De weduwe Van Beek verkocht het landgoed in 1946 vor ƒ 100.000 aan de gemeente Rotterdam onder de voorwaarde dat de tuin in zijn bestaande vorm behouden en onderhouden werd. In 1949 werd het een conferentieoord. In 1974 werd het opgeknapt en de accommodatie werd uitgebreid. Het conferentieoord bleek niet rendabel en werd gesloten. De buitenplaats stond leeg met alle gevolgen van dien. In 1983 was volgens een TNO rapport De Tempel sterk verwaarloosd, vervallen en verveloos.

Eind jaren tachtig was het in gebruik bij het Psychotherapeutisch Centrum de Maas.

Het huis is nu in gebruik bij de Bouman Stichting. Het woongebouw is gereed gemaakt voor 31 deelnemers aan het IMC (Intercultureel Motivatie Centrum). Het hoofdgebouw wordt kantoor met behandelruimtes. Het koetshuis wordt ingezet voor sport en bezigheid.