Ligging
Zwolle (buurtschap Spoolde) – heeft gelegen tussen de Nilantsweg en het Mercure Hotel
Andere benaming
Hertenbergh
Geschiedenis
De naam Hertsenberg komt het eerst in 1690 voor in de archieven. Benedictus van Hertenbergh had een smederij in de Voorstraat nummer 43, waar vooral spelden werden gesmeed. Hij zat vermoedelijk in geldnood en leende van een zekere Arent van Brevoort honderd caroli guldens. Hij gaf hiervoor zijn huis en akkers genaamd ‘den Hertenberg’, gelegen in Spoolde, in onderpand.
In 1789 erfde hopman Abraham van Sonsbeek (kapitein in het leger) een caterstede (keuterboerderij) den Hertsenberg met daarbij gelegen weide en plantsoen. Het huis bleef een aantal jaren in handen Van Sonsbeek, hoewel ook hij weer geld leende en daarbij de buitenplaats in onderpand gaf. In die tijd moet er ook een nieuw gebouw bijgezet zijn, want in het huis dat de familie Zieleman later jaren lang zou bewonen, is een eerste steen gemetseld met het jaartal 1818.
In 1818 was er al weer een andere eigenaar, Franciscus Clement Tineken. Hij woonde er zelf niet, maar verhuurde het. Het werd bewoond door timmerman H van Zwolle, die de opdracht kreeg maar liefst 97 zware bomen (eiken en linden) die op dat moment op de buitenplaats stonden, te verkopen.
Na het overlijden van Tineken in 1840 werd de buitenplaats in 1841 verkocht. Er is nu sprake van twee gebouwen, een huis en een caterstede met lanen, tuin en plantagien en zelfs een duiventil. De oorspronkelijke caterstede had intussen zijn beste tijd gehad en was vrijwel een bouwval. De nieuwe eigenaar Fortuin liet het in 1849 afbreken.
Fortuin verhuurde eerst een kamer aan Jacob van den Berg en later aan Gerrit Willem Zieleman.
Tussen 1852 en 1860 was Nicolaas Pruimers eigenaar van de buitenplaats. Hij was bang dat het verblijf verloederde als het niet regelmatig bewoond werd en deed daarom zijn uiterste best om Zwolse families ‘een gezond’ verblijf naar zijn buitentje te lokken.
In 1875 kocht Eusebius Alexander Buisman een flink deel van het grondgebied van de Hertsenberg om daar zijn villa de Vijverberg te laten bouwen. Ook het ZAC-terrein (nu Katerveerpark) werd op een voormalig stuk grond van de buitenplaats aangelegd.
De huurder Gerrit Willem Zieleman kocht in 1910 de boerderij. Hij werd in 1918 opgevolgd door zijn zoon Jan, getrouwd met Geertruida van de Wetering.
De boerderij werd in 1997 gesloopt.
Bewoners
- 1690 – Benedictus van Hertenbergh
- 1789 – Abraham van Sonsbeek
- 1818 – 1840 Franciscus Clement Tineken
- 1841 – de heer Fortuin
- 1852 – 1860 Nicolaas Pruimers
- 1910 – 1918 Gerrit Willem Zieleman
- 1918 – Jan Zieleman x Geertruida van de Wetering
- - 1997 familie Zieleman
Opengesteld
- Niet toegankelijk
Bronverwijzing
- Zwols Historisch Tijdschrift – 2010-03